Βιβλία με εικόνες

Τα βιβλία με εικόνες είναι πάντοτε τα περισσότερα και δυσκολότερα να επιλέξει κανείς ανάμεσά τους. Οι μεταφράσεις δίνουν τον τόνο στις επιλογές μας ενώ από τα 11 βιβλία που επιλέξαμε μόνο δύο αφορούν έλληνες δημιουργούς. Τα μεταφρασμένα βιβλία με εικόνες διακρίνονται για τον ευρηματικό αλλά και ανεπιτήδευτο τρόπο με τον οποίο οι εικόνες συνομιλούν με το κείμενο. Πολύ συχνά δύσκολα μπορεί να αφηγηθεί κανείς την ιστορία μόνο με το κείμενο ή μόνο με την εικόνα. Το θέμα τους είναι συχνά πρωτότυπο ή αν δεν είναι το διαχειρίζονται οι δημιουργοί τους με πρωτότυπο τρόπο. Δεν είναι σοβαροφανή και ακόμη κι όταν πιάνονται με μεγάλα θέματα το κάνουν εντελώς αθόρυβα. Αντίθετα οι έλληνες δημιουργοί και αναφερόμαστε κυρίως στους συγγραφείς γιατί τα τελευταία χρόνια έχουμε πραγματικά καλούς εικονογράφους, χαρακτηρίζονται συχνά από σοβαροφάνεια, ρομαντισμό ή νοσταλγική διάθεση προς τη δική τους παιδική ηλικία με αποτέλεσμα το κείμενό τους να μην απευθύνεται στα παιδιά αλλά στους ενήλικες, επιλέγουν τολμηρές συνδέσεις και συμβάσεις που όμως δεν μπορούν να τις υποστηρίξουν, αφήνοντας την πλοκή μετέωρη και τέλος συχνά η γλώσσα τους είναι επιτηδευμένη – δεν είναι η δική τους φωνή μέσα στο κείμενο, οι έγνοιες τους, οι ανησυχίες τους οι χαρές τους.

Όταν ο Αλέξης Κυριτσόπουλος, στο φετινό Πηγαινέλα στα Σύννεφα, Ίκαρος, γράφει, είναι ειλικρινής ως προς τον εαυτό του δεν προσπαθεί να γράψει για παιδιά, γράφει και εικονογραφεί τον δικό του κόσμο και αυτό είναι ένα σημαντικό μάθημα για όλους μας.

Με τον ίδιο τρόπο ο Θοδωρής Παπαϊωάννου αφηγείται το Απέναντι, Ίκαρος, χρησιμοποιώντας με παράδοξο τρόπο στοιχεία από το περιβάλλον (λουλούδια, δρόμος), χτίζοντας μια αφήγηση που πουθενά δεν ξενίζει και δεν σε αφήνει με καμιά απορία.

Το καταπληκτικό βιβλίο του Benji Davies, Το νησί του Παππού, Ίκαρος είναι ένα δείγμα του πως αντιλαμβάνονται τα παιδιά την απουσία και την απώλεια χωρίς στην ουσία να διαχειρίζονται αναμνήσεις και νοσταλγώντας, δείγματα μιας ενήλικης προσέγγισης στο ίδιο θέμα. Ο Παππούκας μου, Key Books (στη σελίδα 2) είναι ένα άλλο βιβλίο που προσεγγίζει με την ίδια τρυφερότητα και κυρίως με παιδικά μάτια τα γηρατειά.

Το Νοτούρνο, Μάρτης είναι μια ποιητική των ονείρων καμωμένη με ελάχιστες λέξεις και εξαιρετικές εικόνες που έχουν και τη μαγική ικανότητα να φωτίζουν στο σκοτάδι, όμως το εύρημα θα ήταν χωρίς αξία χωρίς τις ποιητικές λέξεις και εικόνες.

Ποιήματα είναι και το Αν θέλεις να δεις Φάλαινα και το Εργαστήριο της Πεταλούδας, και τα δύο από τις εκδόσεις Νεφέλη που αν και υποστηρίζονται από εξαιρετικές εικονογραφήσεις θα μπορούσαν να διαβαστούν με δυνατή φωνή και ως ποιήματα.

Ο Πιλότος και ο Μικρός Πρίγκιπας, Μεταίχμιο είναι ένας ακόμη φόρος τιμής στα εβδομηκοστά γενέθλια του Μικρού Πρίγκιπα και χαιρόμαστε που έγινε η αφορμή να κυκλοφορήσει ακόμη ένα βιβλίο του Peter Sis στα ελληνικά. Οι εικόνες του μοιάζουν με ποιήματα.

Κυκλοφόρησαν στα ελληνικά δυο παλιές εκδόσεις εξαιρετικών βιβλίων, Υπάρχει ένας εφιάλτης στη ντουλάπα μου, Άγρα και Η Ιστορία του Ηλία που αγαπούσε τα βιβλία, Πατάκης. Τέλος, Η μικρή Σάρλοτ σκηνοθέτις, Μέλισσα είναι ένα εξαιρετικό βιβλίο αφιερωμένο κυρίως στα παιδιά που αγαπούν το άσπρο και το μαύρο, σε πείσμα όλων των ενηλίκων που θεωρούν κάτι παιδικό μόνο όταν είναι πολύχρωμο.