οι κήποι των παιδιών

 «Γυρεύω τον παλιό μου κήπο•
τα δέντρα μου έρχουνται ως τη μέση
κι οι λόφοι μοιάζουν με πεζούλια
κι όμως σαν είμουνα παιδί
έπαιζα πάνω στο χορτάρι
κάτω από τους μεγάλους ίσκιους
κι έτρεχα πάνω σε πλαγιές
ώρα πολλή λαχανιασμένος».

Γιώργος Σεφέρης, απόσπασμα από το ποίημα Ο Γυρισμός του ξενιτεμένου

Τα μεσημέρια δεν ξαπλωνα, ήταν μια συνήθεια που μούχε μείνει από μικρή, όταν νόμιζα ότι το να μην ξαπλώνει κανείς το μεσημέρι είναι πράξη επαναστατική, που δείχνει θέληση και ψυχή ανεξάρτητη. Γιατί άραγε το νόμιζα; Ανέβαινα λοιπόν στην καρυδιά, κι εκεί έφτιαχνα λουλουδένια δαχτυλίδια και βραχιόλια από αλογότριχα. Έπειτα τα φορούσα και προσπαθούσα να δω την εικόνα μου στα νερά της στέρνας. Μα ποτέ δεν το κατόρθωνα, γιατί την ώρα ετούτη ο ήλιος έπεφτε καταπάνω της κι έκανε το νερό να γυαλίζει σαν ένα κομμάτι καφτό μάλαμα που σου τύφλωνε τα μάτια.(...)
Όταν η αντηλιά μου βάραινε τα βλέφαρα και τα μέλη μου κόβονταν σα νάχα πιεί γλυκό κρασί, πήγαινα στον αχυρώνα όπου έβρισκα τη σιωπή τη γεμάτη σκιά και μυρουδιά σανού. (...) Το κορμί μου βαθούλωνε πιο βαθιά μέσα στ’ άχυρο, το κεφάλι μου έγερνε προς τα κάτω• μ’ έπαιρνε ένα λιγόλεπτος ύπνος που δεν τον μολογούσα σε κανέναν. Ήταν γλυκός, και στο ξύπνημα σα να γύριζα απ’ άλλους κόσμους. Αλλ’ ο κάμπος γελούσε, και τα σταφύλια κρέμονταν απ’ την κληματαριά ώριμα, και το χέρι μου πήγαινε να τα κόψει, το στόμα μου να τα γευτεί, κι έλεγα μέσα μου ότι απ’ όλους τους κόσμους, απ’ όλα τ’ αστέρια που είναι κόσμοι, ίσως η γη νάταν η ωραιότερη.

Μαργαρίτα Λυμπεράκη, Τα ψάθινα καπέλα, Καστανιώτης

Έκπληκτος και με μια σιωπηρή στενοχώρια κοιτούσα τον τόπο εκείνον που ήταν γεμάτος από τις χαρές των παιδικών μου χρόνων και που τον ήξερα τόσο καλά. Ο μικρός κήπος, τα γεμάτα λουλούδια μπαλκόνια και η υγρή ανήλιαγη αυλή με το λιθόστρωτο που το πρασίνιζαν τα βρύα – όλα αυτά με κοιτούσαν και η όψη τους ήταν διαφορετική από ό,τι ήταν παλιά, ακόμα και τα λουλούδια είχαν χάσει κάτι από την ανεξάντλητη μαγεία τους. Λιτό και ανιαρό έστεκε στη γωνιά του κήπου το παλιό βαρέλι του νερού με το σωλήνα• όταν ήμουν παιδί άφηνα το νερό να τρέχει τη μισή μέρα, κάνοντας φυσικά τον πατέρα να υποφέρει, στερέωνα μυλοτροχούς, έφτιαχνα φράγματα και κανάλια στο δρομάκι και προκαλούσα τρομερές πλημμύρες. Το πολυκαιρισμένο βαρέλι υπήρξε σύντροφός μου πιστός και περνούσα ώρες ολόκληρες εκεί, και αντικρίζοντάς το ένιωσα μέσα τον απόηχο εκείνης της παιδικής ευχαρίστησης, μόνο που τώρα είχε γεύση πικρή και το βαρέλι δεν ήταν πια πηγή, δεν ήταν ποτάμι, δεν ήταν ο Νιαγάρας.

Έρμαν Έσσε, Ευχάριστες στιγμές στον κήπο, Καστανιώτης

Στο δροσερό σπιτάκι του περιβολιού
ανάμεσα στα καβάκια
και τους ευκαλύπτους
κοντά στο σκουριασμένον ανεμόμυλο
κοντά στην κίτρινη δεξαμενή
μ’ ένα χρυσόψαρο μονάχα
στο δροσερό σπιτάκι μυρίζοντας λυγαριά
βρήκα ένα μπούσουλα καραβίσιο
αυτός μου ’δειξε τους αγγέλους
των καιρών
που κατοικούν την καταμεσήμερη σιγή.

Γιώργος Σεφέρης, απόσπασμα από το ποίημα Αργώ, Τετράδιο γυμνασμάτων, Β΄

Αυτός ο κουκλίστικος κήπος ήταν μια μαγική χώρα, ένα δάσος από λουλούδια που ανάμεσά τους πλανιόνταν πλάσματα που δεν είχα δει ποτέ πριν. Ανάμεσα στα πυκνά, μεταξωτά πέταλα κάθε τριαντάφυλλου ζούσαν μικρές αράχνες που πισωπατούσαν σαν καβούρια όταν τις ενοχλούσες. Τα μικρά, σχεδόν διάφανα σώματά τους, ταίριαζαν με το χρώμα των λουλουδιών που τις φιλοξενούσαν: ρόδινο, κόκκινο του κρασιού, κίτρινο του βούτυρου, άσπρο του ελεφαντόδοντου. Πάνω σε κάθε μίσχο υπήρχε ένα στρώμα μικρά πράσινα μυγάκια. Ανάμεσά τους, σα φρεσκοβαμμένα παιχνίδια, κυκλοφορούσαν οι πασχαλίτσες. Πασχαλίτσες με ανοιχτό κόκκινο χρώμα με μεγάλες μαύρες βούλες. Πασχαλίτσες κόκκινο του μήλου με καφετιές βούλες. Πορτοκαλιές πασχαλίτσες με γκρίζες και μαύρες φακίδες. Στρογγυλές και καλότροπες, καιροφυλακτούσαν και τρέφονταν απ' τ' αναιμικό σμήνος τα πράσινα μυγάκια. Οι μέλισσες, παχουλές μ' αυτό το μαλακό τους χνούδι, πετούσαν από λουλούδι σε λουλούδι μ' ένα μουρμουρητό γεμάτο βιάση. Λιγνά κι αδύνατα λεπιδόπτερα που μοιάζαν, μα δεν ήταν, πεταλούδες, διάσχιζαν τον αέρα πάνω απ' τα παρτέρια κα ισορροπούσαν κάποτε πάνω στα δροσερά φτερά τούς για να βυθίσουν τη μακριά προβοσκίδα τους σ' ένα λουλούδι.

 Gerald Durrell, Η οικογένειά μου κι άλλα ζώα, Καλειδοσκόπιο